Στρατόπεδο συγκέντρωσης στην καρδιά της Θεσσαλονίκης

Βασίλης Ευθυμίου

Πόσο στοιχίζει η ανθρώπινη αξιοπρέπεια; Εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ αλλάζουν χέρια στο όνομα της… «φιλανθρωπίας», την ίδια ώρα που δεκάδες άνθρωποι στο κέντρο της Θεσσαλονίκης δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό!

Οι κλειστές πόρτες άνοιξαν και η τηλεοπτική «Ζούγκλα» αποκάλυψε το δράμα 75 προσφύγων, που είχαν την ατυχία να μπουν υπό τη… σκέπη της μη κυβερνητικής οργάνωσης «Κοινωνική Αλληλεγγύη».

Κάθε ένας από αυτούς έχει τιμή: 2.666 ευρώ. Συνολικά 200.000 ευρώ, μόνο για το έτος 2008, έδωσαν το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στήριξης Προσφύγων και το ελληνικό υπουργείο Υγείας, για την εξασφάλιση της επιβίωσής τους στη χώρα μας. Φιλοξενούνται στη Στέγη της «Κοινωνικής Αλληλεγγύης», σε ένα χώρο που δεν δικαιολογεί έναν τέτοιο… προϋπολογισμό. Σε ένα χώρο - αποθήκη ανθρώπινων ψυχών!

Μιλώντας στην τηλεοπτική «Ζούγκλα» η καθηγήτρια Παρασκευή Δεβεράκη, καταγγέλλει τις άθλιες συνθήκες που επικρατούν στο άσυλο προσφύγων της «Κοινωνικής Αλληλεγγύης», με έδρα τη Θεσσαλονίκη.

Όπως λέει, στο ίδρυμα που ζουν πάνω από 75 οικονομικοί μετανάστες, ανάμεσά τους πολλά ανήλικα παιδιά, η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Οι άνθρωποι πίνουν νερό από τις τουαλέτες, ζουν σε δωμάτια - αποθήκες, δεν σιτίζονται επαρκώς, ενώ παράλληλα η κα Δεβεράκη τονίζει ότι τα χρήματα που παίρνουν στο ίδρυμα από το υπουργείο Υγείας και τους υπόλοιπους χορηγούς, δεν καταλήγουν στο συγκεκριμένο άσυλο. Η ίδια καταγγέλλει ότι τη μεγαλύτερη ευθύνη, για τα όσα συμβαίνουν στο ίδρυμα, φέρει η διευθύντρια.



Όταν μπήκαμε στο άσυλο των προσφύγων, στο ταξίδι μας στη Θεσσαλονίκη του 2009, μείναμε άφωνοι. Έπρεπε να συνεχίσουμε τη δημοσιογραφική έρευνα, μέσα σε μια αποθήκη ανθρώπινων ψυχών, αντικρίζοντας πρόσωπα μικρών παιδιών, που μας κοιτούσαν τρομαγμένα. Μέσα σε αυτό το κτίριο - φάντασμα, περισσότεροι από 80 άνθρωποι στοιβάζονται στα απομεινάρια της ζωής τους. Προσπαθούν καθημερινά να κρατήσουν την αλληλεγγύη μεταξύ τους και να επιβιώσουν, μέσα στην απόλυτη αδιαφορία των κρατικών «γραναζιών».

Οι εικόνες σοκάρουν και προκαλούν, όποιο κομμάτι ανθρωπισμού έχει απομείνει στον καθένα.



Όσο πιο βαθιά μπαίναμε στο άσυλο των προσφύγων, τόσο πιο έντονα αποτυπώναμε στον τηλεοπτικό φακό την εγκατάλειψη των παιδικών ψυχών, σε ένα κτίριο - φάντασμα. Στα εκφραστικά τους μάτια, είδαμε ξεκάθαρα το τι ζουν εκεί μέσα, στα κρισιμότερα χρόνια της παιδικής τους αθωότητας. Τα παιδιά ήταν τρομαγμένα, αλλά οι απαντήσεις τους στα κρίσιμα και δύσκολα ερωτήματά μας, αφοπλιστικές. Οι ίδιοι οι μικροί ήρωες της ιστορίας, μας εξομολογήθηκαν ότι δεν τρώνε καλά, δεν τους παρακολουθεί γιατρός, κοιμούνται σε βρώμικα στρώματα και παίζουν ανάμεσα σε σκουπίδια και διάσπαρτες εστίες μόλυνσης.



Την ίδια και χειρότερη ακόμα εικόνα μας μετέφεραν οι γονείς των μικρών παιδιών και όσοι από τους πρόσφυγες ζουν εκεί μέσα. Οι περισσότερες μητέρες ζητιανεύουν για λίγο γάλα, προκειμένου να ταΐσουν τα μωρά τους, ενώ φτάνουν να νερώνουν ακόμα και το μεσημεριανό φαγητό τους, για να βγάλουν τις βραδινές μερίδες. Καταγγέλλουν πως σπάνια βλέπουν τον Κονγκολέζο γιατρό του ασύλου, καθώς και ότι δεν γίνονται τα απαραίτητα εμβόλια στα παιδιά τους, που συχνά αρρωσταίνουν χωρίς κανείς να ενδιαφέρεται ουσιαστικά.



Τα όσα μας καταγγέλλουν οι πρόσφυγες είναι συγκλονιστικά. Κοιμούνται σε δωμάτια - αποθήκες, διαστάσεων δύο επί τρία, περισσότεροι από έξι και οχτώ άνθρωποι, σε καθημερινή βάση. Για να χωρέσουν, οι μεγαλύτεροι κοιμούνται στο πάτωμα, για να βάλουν τα παιδιά τους στα κρεβάτια. Στα περισσότερα μάλιστα δωμάτια οι ενήλικες συνηθίζουν ακόμα και άρρωστοι, να κοιμούνται μαζί με τα μικρά παιδιά. Οι οικονομικοί μετανάστες υποστηρίζουν πως δεν περνάνε καλά λόγω των άθλιων εγκαταστάσεων, αλλά και γιατί τους συμπεριφέρονται ως ανθρώπους τέταρτης κατηγορίας. Επιπλέον τονίζουν ότι όποιος κατά το παρελθόν τόλμησε να μιλήσει, για τα όσα συμβαίνουν στο ίδρυμα, την επόμενη μέρα εκδιώχτηκε.



Πήγαμε και βρήκαμε τον αρμόδιο αντιδήμαρχο Κοινωνικής Πολιτικής, Αστέριο Δεληγιάννη, για να μας πει τι συμβαίνει στο συγκεκριμένο άσυλο των οικονομικών μεταναστών. Αναγνώρισε τα προβλήματα στις εγκαταστάσεις του κτιρίου - φάντασμα, ενώ παράλληλα έκανε λόγο και για ένα σημαντικό έργο που επιτελείται εκεί. Μας ξεκαθάρισε ότι ο Δήμος είναι υπεύθυνος για τη σίτιση των αστέγων και μεταναστών, που ζουν στο άσυλο, σημειώνοντας πως είναι υπεραρκετή για όλους. Στο τέλος, μάλιστα, μας εκμυστηρεύτηκε ότι από το 2010, τη σίτιση στο ίδρυμα θα αναλάβει εταιρεία κέτερινγκ.



Επισκεφτήκαμε τη διευθύντρια του ιδρύματος προσφύγων «Κοινωνική Αλληλεγγύη» στο γραφείο της και ζητήσαμε απαντήσεις για τα όσα απαράδεκτα είδαμε με τα μάτια μας, αλλά και όσα κατέγραψε η κάμερα της εκπομπής. Η κυρία Νόνα Νιγριτινού τα αρνήθηκε όλα. Ιδιαίτερη εντύπωση μας έκανε η φράση: «Εντάξει… πρόσφυγες είναι».



Η κυρία Νιγριτινού υποστήριξε ότι τόσο η ίδια όσο και οι υποστηρικτές του ιδρύματος κάνουν ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό για να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων. Στη συνέντευξη που μας παραχώρησε, το μόνο πρόβλημα που εντόπισε ήταν η έλλειψη χρηματοδότησης από το υπουργείο Υγείας.



Το 2008, το ίδρυμα χρηματοδοτήθηκε με το ποσό των 200.000 ευρώ! Χρήματα που προήλθαν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσφύγων και το υπουργείο Υγείας. Αυτά θα έπρεπε να διατεθούν για την αναβάθμιση των υπηρεσιών που προσφέρονται στους πρόσφυγες. Ωστόσο, μπορεί να δόθηκαν, όπως φαίνεται όμως, κανείς δεν έλεγξε πού τελικά πήγαν.